Ο "Καποδίστριας 2" στη Β. Εύβοια

Του Ηλία Πετσή *

Το 2010 συμπληρώνονται 35 χρόνια χαμένων ευκαιριών και αναποτελεσματικότητας για το βόρειο τμήμα του νησιού μας, το οποίο εμφανίζει εικόνα εγκατάλειψης σε τομείς όπως η υγεία, στις υποδομές για τη παιδεία και τον αθλητισμό και ελλείψεις από έργα όπως τα δίκτυα αποχέτευσης, οι βιολογικοί καθαρισμοί, τα δίκτυα ύδρευσης, οι οδικοί άξονες αλλά και υστέρημα σε απαραίτητα εργαλεία ανάπτυξης όπως, τα σχέδια πόλης, τα Γενικά Πολεοδομικά και Χωροταξικά σχέδια και κάθε μορφής σχεδιασμός και πρόβλεψη για έναν κόσμο που αλλάζει με πολύ μεγάλες ταχύτητες, και μας αφήνει απελπιστικά μόνους σε ένα περιβάλλον ανταγωνιστικό και απαιτητικό σε όλα τα επίπεδα από την γεωργία και ον τουρισμό έως τις διάφορες μορφές παροχής υπηρεσιών.

Η πραγματική αδυναμία του πολιτικού προσωπικού κυρίως σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης – πλην μερικών εξαιρέσεων – να συλλάβει τα μηνύματα, να προβλέψει, να οραματιστεί, να σχεδιάσει και εν τέλει να προτείνει και να εφαρμόσει πολιτικές, σε συνδυασμό με τη σχέση εξάρτησης από τη κεντρική εξουσία και την ανυπαρξία ενός περιφερειακού μοντέλου ανάπτυξης και σοβαρών υποστηρικτικών δομών, διαμόρφωσαν δυστυχώς για τη περιοχή όλα αυτά τα χρόνια ένα περιβάλλον αδράνειας.

Πιστεύω ότι η κυοφορούμενη διοικητική μεταρρύθμιση της χώρας με τη δημιουργία λιγότερων και πιο ισχυρών Ο.Τ.Α. και νέων διοικητικών περιφερειών, μπορεί κάτω από προϋποθέσεις όπως η δίκαιη κατανομή των πόρων, η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων, η θαρραλέα τροποποίηση του δημοτικού κώδικα και η αποδυνάμωση του δημαρχοκεντρικού μοντέλου να αποτελέσει τη μεγάλη ευκαιρία για την περιοχή να ανακτήσει το χαμένο έδαφος και να εισέλθει σε μια αναπτυξιακή τροχιά, με όρους υπευθυνότητας, διαφάνειας, συμμετοχής και πέρβασης.

Όλοι μαζί μπορούμε θέτοντας νέους στόχους να βγούμε από αυτόν το κύκλο της μεταπολιτευτικής αδράνειας, το οφείλουμε στο τόπο, το οφείλουμε στη νέα γενιά.

* Ο Ηλίας Πετσής είναι Αρχιτέκτων Πολιτικός Μηχανικός και υποψήφιος με το ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ στην Εύβοια στις Βουλευτικές εκλογές του 2007

Πηγή: Β. Εύβοια (έντυπη μορφή), φύλλλο Νοεμβρίου 2009, σ. 11

Μαντούδι και Ιστιαία οι έδρες των νέων δήμων

Του Παντελή Αγγέλου

Η νέα ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών, φαίνεται να κινείται τολμηρά πλέον στην σχεδίαση του νέου αυτοδιοικητικού χάρτη, κάτι που δεν τόλμησε και <<πάγωσε>>, ο Παυλόπουλος. Το σχέδιο του 1997 όμως, δεν φαίνεται να αγνοείται αλλά, για πολλούς κρίνεται ως αναγκαίος <<μπούσουλας>>. Τουλάχιστον τέτοιες πληροφορίες διαρρέονται στον τύπο κάθε φορά, όπως στον <<Κόσμο του Επενδυτή>> τις 7 Νοεμβρίου.
Στο νέο σχέδιο προβλέπονται συνενώσεις δήμων εντός των γεωγραφικών ορίων των σημερινών Νομαρχιών. Το έργο των δημάρχων θα υποστηρίζεται από αντιδημάρχους δυο κατηγοριών, τους <<θεματικούς>> και τους <<τοπικούς>>. Οι <<θεματικοί>> θα έχουν συγκεκριμένο αντικείμενο, θα είναι ο πολιτικός προϊστάμενος σε διεύθυνση, με διευθυντή υπηρεσιακό παράγοντα, όπως είναι οι σημερινοί αντινομάρχες. Οι <<τοπικοί>> θα αναλαμβάνουν αρμοδιότητες που θα αφορούν τις σημερινές γεωγραφικές περιοχές των δήμων που θα συνενωθούν. Ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων θα αυξηθεί, ανάλογα με ον πληθυσμό της νέας ενότητας, ενώ συζητείται ο τρόπος εκπροσώπησης από τα χωριά.

Για το βόρειο τμήμα του νομού μας προβλέπονται δυο δήμοι - αν και κάποιες σκέψεις πρότειναν έναν δήμο!! Ο ένας θα περιλαμβάνει τους δήμους Κηρέως, Νηλέως, και Ελυμνίων και ο άλλος Ιστιαίας, Αιδηψού, Αρτεμισίου, Ωρεών και κοινότητα Λιχάδας. Οι έδρες των νέων Δήμων θα είναι - σύμφωνα με πληροφορίες - το Μαντούδι και η Ιστιαία αντίστοιχα. Σε επίπεδο νέων νομαρχιακών - περιφερειακών διοικήσεων η αρχική κατεύθυνση είναι να μεταβιβαστεί το 90% των σημερινών αρμοδιοτήτων των περιφερειών - άραγε τι θα είναι το εναπομείναν 10% ; Στα πλαίσια της <<αρχής της εγγύτητας>>, αρμοδιότητες της σημερινής νομαρχιακής αυτοδιοίκησης θα μεταφερθούν στους νέους δήμους. Δηλαδή οι νέοι δήμοι θα αποκτήσουν τις διευθύνσεις των νομαρχιών. Ερωτηματικό όμως παραμένει, πόσο εύκολο είναι να αποκεντρωθούν και οι υπάλληλοι που στελεχώνουν τις σημερινές διευθύνσεις των νομαρχιών. Δηλαδή σήμερα το πολεοδομικό γραφείο Ιστιαίας δεν έχει μόνιμο διευθυντή γιατί κανείς υπάλληλος δεν θέλει να μετατεθεί στην Ιστιαία. Αυτό πως θα γίνει μετά; Ακόμη θα μπορέσουν οι δύο δήμοι να έχουν όλες τις διευθύνσεις που χρειάζεται τακτικά ο πολίτης; Μήπως ένας δήμος θα μπορούσε να τις έχει όλες, συν την διεύθυνση τεχνικών υπηρεσιών; Μήπως θα ήταν πιο λειτουργικό αυτό και ουσιαστικό ;

Πέραν όλων αυτών θα πρέπει να λυθεί και το ζήτημα των κτιριακών υποδομών στις έδρες των νέων δήμων. Π.χ. στην Ιστιαία η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση έχει αγοράσει χώρο για την κατασκευή του νομαρχιακού παραρτήματος με την λογική αποκέντρωσης κάποιων υπηρεσιών, ενώ ήδη έχει εξασφαλίσει πίστωση ύψους 1,5 εκ. ευρώ για τα κτιριακά. Μήπως θα ήταν φρόνιμο η πρόβλεψη της κατασκευής -αναμένεται σύντομα να ξεκινήσει - να γίνει σύμφωνα με τις ανάγκες του νέου διευρυμένου δήμου, αφού δεν θα υφίσταται πλέον ο θεσμός της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης;

Πρέπει λοιπόν στο σχέδιο που επεξεργάζεται το υπουργείο εσωτερικών να προβλέπει και κινήσεις εφαρμογής κατά περίπτωση, σύμφωνα και με τις υποδομές που υπάρχουν. Στόχος πρέπει να είναι η ουσιαστική λειτουργία των νέων δήμων. Η λογική πάντως λέει όσο πιο μεγάλοι, τόσο πιο ισχυροί. Εμείς εδώ στην σύνταξη της εφημερίδας προτείνουμε την τολμηρή πρόταση του ενός Δήμου. Έτσι κι αλλιώς κάποιες διευθύνσεις ήδη λειτουργούν στην βόρεια Εύβοια και για τους δύο δήμους: Συγκοινωνιών, Πολεοδομίας, ενώ τα σκουπίδια μαζεύονται από κοινό φορέα, τον Σύνδεσμο του ΧΥΤΑ. Τι απομένει λοιπόν ; Έτσι κι αλλιώς τα υπόλοιπα προβλέπονται να λυθούν με τον ίδιο τρόπο στο νέο σχέδιο. Τι θα εξυπηρετήσουν οι δύο δήμοι ; Οι αποστάσεις δεν έχουν εκμηδενιστεί με το διαδίκτυο; Δεν θα φτάσουμε σε πολύ λίγα χρόνια ο πολίτης να εξυπηρετείται διαδικτυακά από το σπίτι του ; Δεν πρέπει ο νέος δήμος να μπορεί να συντάσσει ένα αξιόπιστο πρόγραμμα δράσεων και έργων ; Δεν πρέπει να μπορεί να έχει αξιόπιστες τεχνικές υπηρεσίες ώστε να μπορεί να υλοποιήσει αυτό το πρόγραμμα; Δεν θα πρέπει να έχει δύναμη -ποσοτική και ποιοτική - ώστε να μπορεί μετά από αυτά να καταθέτει έτοιμους φακέλους έργων σε μια περιφέρεια που θα έχει τώρα μεγαλύτερο εύρος από πριν και χωρίς να υπάρχει ενδιάμεσα η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, που βοηθούσε τους δήμους στην κατεύθυνση αυτή ; Μετά απ' όλα αυτά λοιπόν και με ώριμη σκέψη που πρέπει να έχουμε, συμφωνούμε με την τολμηρή άποψη, Βόρεια Εύβοια : Ένας Δήμος, ένας νομός....

Πηγή: http://voriaevia.blogspot.com/2009/12/blog-post_4467.html

... προκειμένου οι επόμενες εκλογές να γίνουν σύμφωνα με το νέο αυτοδιοικητικό χάρτη ;

Μαραθώνιες συνεδριάσεις γίνονται από την επιστημονική ομάδα που έχει συσταθεί από το Υπουργείο Εσωτερικών, προκειμένου οι επόμενες εκλογές να γίνουν με το νέο αυτοδιοικητικό σχέδιο. Σε αυτές μετέχει και η ηγεσία του Υπουργείου (Ραγκούσης, Ρόβλιας, Τζάκρη), προκειμένου να προσδιοριστεί το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί ο νομοθέτης για την κατάρτιση του επίμαχου σχεδίου νόμου. Σύμφωνα με πληροφορίες η εκλογή των Δημάρχων θα γίνεται με το 50% των ψήφων συν μία, ενώ προτείνεται ο Δήμαρχος να έχει «καθήκοντα, αρμοδιότητες και πολιτικό προφίλ κυβερνήτη της περιοχής». Το ζήτημα όμως της φορολογικής αποκέντρωσης είναι σίγουρο ότι θα μετατεθεί για αργότερα, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά ακόμη ότι η κεντρική εξουσία, δεν θέλει ; η δεν μπορεί ; «να μοιράσει την πίτα των εσόδων». Όμως – σύμφωνα με πληροφορίες θα μετατεθούν οι περισσότερες αρμοδιότητες των σημερινών νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων στους νέους Δήμους!!!

Στο θέμα του αριθμού των δήμων για την Εύβοια υπήρχε η αρχική σκέψη σε αρκετούς που μετείχαν στην Επιτροπή, να είναι τρεις η τέσσερις δήμους, σχέδιο τολμηρό, όμως δεν φαίνεται να επικρατεί και το πιθανότερο είναι να γίνουν ακριβώς οι διπλάσιοι, με την αιτιολογία ότι ο πολίτης δεν πρέπει να απομακρυνθεί από έναν θεσμό τον οποίο εκλέγει και μετέχει άμεσα. Επίσης στόχος του τελικού σχεδίου νόμου είναι να «διορθωθεί» το λάθος του «Καποδίστρια 1», «για εξυπηρέτηση των πολιτών στον τόπο κατοικίας τους. Έτσι υπάρχει η σκέψη και η πρόταση για ένα ειδικό σύστημα εκπροσώπησης και «αναγέννησης των χωριών». Χαρακτηριστικό της αποτυχίας αυτής με αποτέλεσμα την εγκατάλειψη των χωριών είναι ακόμη και η επίσημη ονομασία ως «τοπικά διαμερίσματα» και όχι ως κοινότητες που παραπέμπει σε μια κοινωνία ανθρώπων που έχουν ιστορική διαδρομή και καταβολές. Το ιδεολόγημα που επικράτησε από την πρακτική άσκηση της Δημαρχοκεντρικής εξουσίας, ότι τα χωριά είναι οι αδύναμοι κρίκοι, οι «φτωχοί συγγενείς», και δαπάνες χωρίς αντίκρισμα έργου, πρέπει να εξαλειφθεί και δια μέσω του νέου σχεδίου, αλλά και από την πρακτική της νέας λογικής των Δημοτικών Συμβουλίων που θα εκλεγούν. Όμως πέραν του νέου σχεδίου και της λογικής που επικράτησε στην άσκηση δημοτικής εξουσίας θα πρέπει οι ίδιοι οι πολίτες με την στάση τους (πριν την εκλογική διαδικασία) να αποτρέψουν τους αυτοδιοικητικούς που δοκιμάστηκαν τα προηγούμενα χρόνια και «κουβαλούσαν» αυτή την αντίληψη η έστω την ώρα της κρίσης (κάλπη), να τους καταψηφίσουν.

Πηγή: Πηγή: Β. Εύβοια (έντυπη μορφή), φύλλλο Νοεμβρίου 2009, σ. 11